Het DIY zeef­druka­te­lier scheef­druk heeft zich onder­tus­sen al ont­wik­keld tot vas­te waar­de in Stel­plaats. Het is de plaats bij uit­stek om je hele­maal uit te leven met zeef, inkt en tex­tiel. Wij spra­ken met Aron en Chiel van Jeugd­huis Sojo, de orga­ni­sa­tie ach­ter het zeefdrukatelier. 

Inter­view door Amé­lie Lorent.
Beel­den door Cla­ra Luy­ckx.

Waarom heeft jeugdhuis Sojo beslist om te beginnen met zeefdruk?

Aron: Sojo werkt samen met heel wat begin­nen­de band­jes die na een tijd vaak voor de eer­ste keer merch wil­len maken. Dat wil­len ze meest­al zo duur­zaam moge­lijk en klein­scha­lig hou­den. Dus we heb­ben eens nage­dacht met enke­le vrij­wil­li­gers over hoe we die druk zelf in han­den kon­den nemen. Zo zijn we begin­nen expe­ri­men­te­ren met zeef­druk en gedu­ren­de een week of tien heb­ben we zelf deze tech­niek aan­ge­leerd. Op het moment dat we het nog maar juist onder de knie had­den, kre­gen we al een aan­vraag voor een work­shop bin­nen. Zo is de bal aan het rol­len gebracht, onder­tus­sen wer­ken we samen met heel wat meer orga­ni­sa­ties dan enkel begin­nen­de bands. 

Dus jullie hadden zelf nog geen ervaring met zeefdruk?

Aron: Nee, we heb­ben samen een You­Tu­be-film­pje geke­ken en wat uit­ge­pro­beerd. De eer­ste weken was het nog geen suc­ces. Uit­ein­de­lijk heb­ben we het onder de knie gekre­gen, maar we leren nog iede­re dag bij. Het is een blij­vend leerproces. 

Hoe werkt zeefdruk eigenlijk?

Chiel: Je begint met een ont­werp dat je kan prin­ten op trans­pa­rant papier. Dit ont­werp leg je dan op een zeef waar je een emul­sie over doet en laat dro­gen in het don­ker. Wan­neer je de zeef dan belicht, ver­hardt alles wat aan het licht kan. Dan duw je met behulp van een zeef­druk­pers inkt door het sja­bloon. Dat is de beknop­te uit­leg, de meer uit­ge­brei­de ver­sie kan je horen tij­dens ons work­shop­fes­ti­val deze paas­va­kan­tie (lacht).

Kan je ook thuis zeefdrukken?

Chiel: Ja! Ik heb samen met mijn broer een paar jaar gele­den een pers gekocht die thuis staat. Het is een heel sim­pe­le pers met maar één zeef, iets hele­maal anders dan de gro­te car­rou­sel die hier in Stel­plaats staat. Je kan het je dus zo sim­pel of moei­lijk maken als dat je zelf wilt. In prin­ci­pe kan ieder­een met stro­mend water en iets om licht mee af te dek­ken starten.

Stel, ik wil leren zeefdrukken. Kan ik dan bij jullie terecht?

Aron: Ja, wij zijn eigen­lijk een doe-het-zelf ate­lier. We zien voor­al twee groe­pen bij ons terecht komen. De ene groep heeft al een idee in gedach­ten en wilt een spe­ci­fie­ke opdracht uit­voe­ren. Die nodi­gen we dan uit in ons ate­lier en leren dan op kor­te tijd de kneep­jes van het vak aan. De twee­de groep bestaat uit men­sen die voor­al de tech­niek echt wil­len ont­dek­ken. Die nodi­gen we uit bij onze cur­sus­sen en workshops. 

Waar ligt de grens van bedrukbaarheid?

Aron: Die zijn we nog aan het zoe­ken. We heb­ben ooit eens een muur bedrukt, en strings! Dat was een hele uit­da­ging, het resul­taat was niet zo geslaagd. Meest­al bedruk­ken we gewoon t‑shirts, want het moet nog toe­pas­baar blijven.

Op welk project zijn jullie het meest trots?

Aron: Een paar jaar gele­den zijn we op Tomor­row­land gaan druk­ken. We heb­ben ooit ook een opdracht gedaan voor een pro­ject in Tri­nidad en onlangs heb­ben we een ate­lier mee opge­start in Jor­da­nië. Maar het trots­te ben ik op het feit dat we op weke­lij­ke basis jon­ge­ren van een­der wel­ke ach­ter­grond kun­nen leren zeef­druk­ken. Zelfs men­sen met een fysie­ke of men­ta­le han­di­cap kun­nen we op een kor­te tijd leren zeefdrukken. 

Stel, je krijgt carte blanche. Wat zou je dan eens willen zeefdrukken?

Aron: Ik zou het leuk vin­den als er meer kun­ste­naars met zot­te ont­wer­pen naar ons zou­den komen. De mees­te men­sen den­ken niet veel ver­der dan een zwar­te, abstrac­te teke­ning. Hoe moei­lij­ker de ont­wer­pen, hoe inte­res­san­ter voor ons. 

Chiel: Ik daag mezelf graag uit, je voelt dat dit ook de men­ta­li­teit is van ieder­een die hier werkt. We zoe­ken con­stant naar ver­nieu­wing en ver­be­te­ring bij scheefdruk.